یکی از ابهاماتی که امروزه ذهن افراد خلاق در حوزه کسب و کار را به خود مشغول کرده به شرح زیر است:
برنامه بازاریابی یا «مارکتینگ پلن» چیست؟ چگونه می توانیم طرح بازاریابی نمونه و بی نقصی را برای بیزینس خود بنویسیم؟ چرا این موضوع در کسب درامد اینترنتی و حضوری اهمیت دارد؟
آیا می دانستید که حتی در همکاری در فروش نیز برنامه بازاریابی از جمله رکن های اصلی موفقیت محسوب می شود؟ اگر با برنامه مارکتینگ آشنا شوید، می توانید برای تیم خود مسیر مشخصی تعیین کنید، ترفندهای تبلیغاتی منحصر به فرد بسازید و در نهایت تمام اهداف شرکتتان را به واقعیت تبدیل کنید. بنابراین در این مطلب همراه ما باشید تا با یادگیری یک برنامه جامع هر نوع کسب و کاری را به موفقیت برسانید.
فایل PDF این مقاله را از دست ندهید.
برنامه بازاریابی یا مارکتینگ پلن چیست؟

طرح بازاریابی برند در حقیقت جزئیاتی است که به شما کمک می کند اهداف خود را بشناسید، خواسته های مخاطبان هدفتان را درک کنید و تاثیر کمپین های تبلیغاتی کسب و کارتان را افزایش دهید. به زبان ساده تر مانند نقشه ای است که مسیر معرفی برند به مشتریان را به شما نشان می دهد.
با برنامه بازاریابی هوشمندانه می توانید استراتژی و ترفندهای متفاوتی را برای تیم تبلیغاتی تان تعریف کنید. به عبارتی بر تمام مراحل پیشرفت کمپین های مارکتینگ خود نظارت داشته باشید.
در ایده آل ترین حالت یک Marketing Plan باید موارد زیر را داشته باشد:
- اهداف تبلیغاتی بلند مدت و کوتاه مدت
- فهرستی از مخاطبان هدف یا مشتریان
- یک یا چند استراتژی تبلیغاتی هوشمندانه و پیشرفته
اگر در هر مرحله به کمک نیاز داشتید، می توانید با دانلود برنامه بازاریابی که به صورت آماده در اختیار شما قرار گرفته است، دیدگاه وسیع تری نسبت به این موضوع پیدا کنید. برای مثال بسیاری از شرکت های موفق معمولا ترجیح می دهند طرح خود را با جزئیات بیشتری تعریف کنند که شامل:
- بررسی جامع وضعیت فعلی بازار
- شاخص های مهم عملکرد (KPL)
- بودجه یا مقادیر مالی مورد نیاز
- جدول زمانی مشخص برای اجرای هر ترفند یا هدف
عموما این برنامه را به صورت پی دی اف می نویسند و ارائه می دهند. اما شما می توانید خلاقانه تر عمل کنید و طرح خود را به شکل یک اینفوگرافیک، پاور پوینت یا حتی یک صفحه وب درآوردید و با تیم یا مدیران خود به اشتراک بگذارید.
مزایای طرح بازاریابی چیست ؟

تا اینجا متوجه شدید که چگونه جدول برنامه بازاریابی می تواند بیزینس شما را به اهداف خود برساند و درک شما را نسبت به نیازهای تبلیغاتی شرکت بالا ببرد. اما مزایای طرح بازاریابی به این موارد ختم نمی شود.
یک مارکتینگ پلن هوشمندانه و برنامه ریزی شده به شما کمک می کند:
- کسب و کار خود را درک کنید. تحقیق در مورد وضعیت فعلی بازار و موقعیت شرکت شما در این بازار کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف کسب و کار خود را بشناسید و فرصت های جدید و نادر را دریابید.
- اهداف مارکتینگ را با رسالت شرکت همسو کنید. بدون برنامه ریزی خیلی راحت از مسیر اهداف خود منحرف می شوید. در عوض با داشتن طرح مشخص می توانید از هم جهت بودن چشم انداز، ماموریت و اهداف کسب و کارتان با برنامه های تبلیغاتی اطمینان حاصل کنید.
- از منظم بودن اعضا مطلع شوید. داشتن برنامه ای واضع و تعریف شده نه تنها به تیم مارکتینگ، بلکه به تمام کارمندان شرکت کمک می کند تا در جهت اهداف مشترک خود گام بردارند.
- تمرکز خود را از موارد پر اهمیت به مسائل کم اهمیت معطوف نکنید. مدیریت بازاریابی با برنامه دائما اهداف و ترفندهای لازم را به شما یادآوری می کند و از پرداختن به جزئیات غیرضروری باز می دارد.
- تصمیمات بهتری بگیرید. اگر برای راه پیش روی خود از قبل برنامه ریزی کرده باشید دیگر مجبور به تصمیم گیری های عجله ای در موقعیت های دشوار احتمالی نخواهید بود.
چگونه مارکتینگ پلن را ساختاربندی کنیم؟
در روانشناسی کسب و کار ضرب المثل قدیمی وجود دارد که می گوید: استراتژی بازاریابی یا برنامه بازاریابی؛ مسئله این است!
این موضوع تنها با شناخت ساختار انواع برنامه بازاریابی حل می شود. هر طرح باید موارد زیر را در بر بگیرد تا بتوان از آن به عنوان استراتژی موفق نام برد.
- موقعیت، اولویت ها و مسیر فعلی سازمان
- وضعیت ارتباطی کسب و کار با عوامل محیطی خارجی
- تحلیل منتقدانه از نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و عوامل تهدید کننده
- اهدافی که به وضوع مشخص شده اند و راه دست یابی به آن ها
- تامین ابزاری که برای رسیدن به اهداف لازم است.
- اقدامات و مسئولیت های مرتبط با بازار، محصولات یا خدمات و میزان عملکرد
- مبالغ و منابع مورد نیاز و پیش بینی درآمدها
- اندازه گیری منظم پیشرفت و نتایج در برابر معیارها
برای مثال اگر می خواهید از آمیخته بازاریابی با اهداف شرکت به بهترین شکل بهره ببرید، باید:
- اهداف واضح و واقع بینانه تعریف کنید. اهدافی که از رسیدن به آن ها اطمینان دارید.
- ترفندهایی به کار گیرید که باعث برتری شما نسبت به رقبا شوند.
- جزئیاتی بیان کنید که به شما در تبدیل استراتژی به عمل یاری برسانند.
- روشی بسازید که با آن میزان پیشرفت خود در مسیر را دنبال کنید.
چگونه برنامه بازاریابی بنویسیم؟

برای این که طرح تبلیغاتی خود را مشخص کنید ابتدا باید انواع بازاریابی را بشناسید و به ویژه بدانید بازاریابی شبکه ای چیست. مهم ترین اجزای مارکتینگ عبارت هستند از:
- بازاریابی موتور های جستجو
- بازاریابی سنتی
- بازاریابی عصبی
- بازاریابی حسی
با وجود چنین اجزایی نمی توان با اطمینان ادعا کرد که «برنامه بازاریابی» ثابتی برای تمام کسب و کارها وجود دارد؛ اما عناصر یکسانی در تمام طرح های موفق به چشم می خورند. در ادامه مراحل نوشتن برنامه ای موثر را به شما آموزش می دهیم.
1. با خلاصه ای از طرح کلی شروع کنید
بهتر است در ابتدای برنامه مارکتینگ خود خلاصه ای از کارهای ضروری را بنویسید. یعنی مروری از وظایف عمومی شرکت و مهم ترین نکات قابل اجرا برای کمپین های تبلیغاتی را دسته بندی کنید.
اگر در کنار تعریف اهداف و عملکردهای تبلیغاتی شرکت از دستاوردها و برنامه های آینده آن نیز بگویید، می توانید طرحی جامع تر و پرمعناتر را بکشید.
فراموش نکنید که خلاصه شما باید کوتاه و دقیق باشد و اهداف کلیدی در آن بیان شوند. علاوه بر این ، باانگیزه و جذاب بنویسید تا به جای این که خوانندگان را به خواب فرو ببرید، آن ها را مشتاق به خواندن ادامه مطلب کنید.
2. اهداف، ارزش ها و چشم اندازهای شرکت را بنویسید
پیش از این که یک راست به سراغ راه اندازی تبلیغات و موارد مشابه آن بروید، ابتدا ارزش ها، برنامه ها و آینده شرکت خود را بررسی کنید. با انجام این کار می توانید براساس شواهد بخش های مهم را از غیرمهم جدا کنید و تمرکز تبلیغات به مسیر درست معطوف کنید.
برای درک بهتر می توانید از مثال های زیر کمک بگیرید:
- ارزش ها: اولویت با مشتری است، از آرزوهایمان الهام بگیریم، به همکاران احترام بگذاریم، ارتباطات سالم برقرار کنیم.
- اهداف: محصولات یا خدمات خود را با بهترین کیفیت و بیشترین تنوع ارائه دهیم.
- چشم اندازها: در صنعت خود در جهان بهترین باشیم.
این بخش بسیار اهمیت دارد. زیرا به هر کسی که آن را بخواند، برنامه نهایی کسب و کار شما را نمایش می دهد و نسبت به فعالیت های شرکتتان آگاه می کند.
3. بازار و رقبای خود را بشناسید
قدم بعدی این است که برنامه های شرکت خود را با انجام تحقیقات به شکل حرفه ای و علمی تر درآورید. البته اول باید بدانید چگونه تحقیق کنید.
ابتدا وضعیت بازار صنعت خود را تحلیل کنید و رقبایتان را بشناسید. سپس با توجه به این دو جایگاه فعلی خود را بدست آورید. ببینید نسبت به رقبا در بازار در رتبه پایین، متوسط یا بالا قرار می گیرید.
حال وقت آن است که علت بودن در جایگاه فعلی را با سنجیدن نقاط قوت و ضعف خود پیدا کنید. حتی اگر در جایگاه بالا قرار می گیرید، دلیلش را پیدا کرده و آن را تقویت کنید.
برای بررسی رقبا می توانید درباره موضوعات زیر تحقیق کنید:
- تیم مارکتینگ و مدیریت آن ها
- میزان پیشرفت و هزینه های آن ها
- خدمات یا کالاهای پرفروش آن ها
- پربازدیدترین پست ها یا محتواهای آن ها
- ترفند بازاریابی آن ها در شبکه های اجتماعی
4. مخاطبان هدف خود را تعریف کنید
اگر خریداران احتمالی محصولات خود را بشناسید، می توانید عواملی را که باعث جلب توجه آن ها می شوند، پیدا کنید و در نتیجه در برنامه بازاریابی و همکاری در فروش خود به کار ببرید.
البته ممکن است بیشتر از یک نوع مخاطب داشته باشید. برای مثال اگر در زمینه فروش لباس زنانه فعالیت می کنید، مشتریان شما دختران جوان و زنان مسن تر خواهند بود. بنابراین باید محتواهایی تولید کنید که برای هر دو دسته جذاب باشند و آن ها را ترغیب به خرید کنند.
5. اهداف مارکتینگ را با اعداد مشخص کنید
اعداد می توانند راهنمای به مراتب بهتری نسبت به ارزش های انتزاعی باشند. پس اهداف خود را به عدد بنویسید. به عنوان نمونه اگر می خواهید ترافیک وب سایت خود را افزایش دهید، برای بازدیدکنندگان هدف خود عدد دقیقی را مشخص کنید.
سپس در طول زمان مورد نظر این عدد را دنبال کنید تا ببینید به هدف خود رسیده اید یا خیر. به این کار هدف گذاری هوشمندانه نیز می گوییم. هدف های هوشمندانه دقیق، قابل اندازه گیری، دست یافتنی، مرتبط و دارای بازه زمانی مشخص هستند.
6. استراتژی تبلیغاتی تعریف کنید
حال وقت آن است که ترفندهای مد نظر خود را روی کاغذ آورید و آرام آرام به اجرا گذارید. مطمئن شوید که در برنامه بازاریابی خود موارد زیر را می نویسید:
- چه کاری را انجام دهم.
- چگونه انجام دهم.
- از چه راه هایی استفاده کنم.
سخن نهایی
حال که با مفاهیم کلیدی «طرح بازاریابی» آشنا شدید و نحوه نوشتن آن را یاد گرفتید، وقت آن است که با توجه به نوع کسب و کار خود مارکتینگ پلن انحصاری ایجاد کنید و روی پله های ترقی با دقت بیشتری قدم بردارید.
اگر می خواهید تخصصی تر عمل کنید حتی می توانید کتاب برنامه بازاریابی را بخرید و از نکات صاحبان دانش در این حوزه استفاده ببرید.
مقاله مرتبط: بازاریابی نوین چیست
سوالات متداول
محصول، قیمت، افراد، مکان، روند، شواهد فیزیکی و تبلیغ جزو هفت عنصر اصلی یک طرح موفق هستند.
طرح ساده ای که ماموریت، وظایف، بازار هدف، پیشنهادات، مبالغ، روابط و نحوه توزیع را مشخص می کند.
یک برنامه بی نقص پر از جزئیات و جداول زمانی مشخص است. شاید تعریف استراتژی طرح خوبی را به وجود آورد، اما مشخص کردن جزئیات و زمان گذاری برای رسیدن به آن ها است که نتایج مطلوب را به عمل می آورد.