استراتژی محتوا چیست؟+ آموزش طراحی content strategy

استراتژی محتوا چیست؟ قطعاً این سؤال خیلی از افرادی است که خواهان افزایش مخاطب هدفمند، از طریق بازاریابی محتوایی برای وب‌سایت یا شبکه‌های اجتماعی خود هستند. امروزه با رشد تکنولوژی و روی کار آمدن انواع شبکه­‌های اجتماعی همچون اینستاگرام، توییتر و اخیراً کلاب هاوس، اهمیت طراحی استراتژی تولید محتوا یا Content Strategy بیش‌­از­پیش احساس می‌شود.

علاوه بر شبکه­‌های اجتماعی، وب­سایت­‌هایی که درزمینه‌های مختلف فعالیت دارند نیز تنها با تولید محتوا و سئو سایت، شانس دیده شدن توسط مخاطبان را دارند. بنابراین می‌توان گفت که محتوا هنوز هم پادشاه است. اما برای این‌که بتوان به هدف نهایی کسب درآمد از تولید محتوا دست‌یافت، قبل از هر چیز باید به فکر طراحی استراتژی محتوا بود.

درحالی‌ که استراتژی محتوا پلی است که می­تواند شما را به موفقیت نزدیک­تر کند؛ این ترفند بازاریابی دیجیتال، موردتوجه کمتر کسی قرارگرفته است.

دایان افیلیت

تعیین و طراحی استراتژی، از انتخاب موضوع برای تولید محتوا مهم­تر است. وقتی شما یک استراتژی و برنامه‌ریزی خوب برای فرآیند تولید محتوا داشته باشید، تمامی مراحل و پروسه کاری شما مشخص و شفاف خواهد بود.

تقویم تولید محتوا 1401را از اینجا بخوانید.

استراتژی محتوا چیست؟

راهبرد یا استراتژی، به معنی تعیین اهداف و طراحی برنامه‌­ای برای رسیدن به آن‌هاست. هنگام طراحی content strategy شما باید تمام انواع محتوا و نیاز مخاطبان خود را شناسایی کنید؛ در نهایت بر اساس نیاز مخاطبانتان، بهترین نوع محتوا را انتخاب و تولید کنید. اما سؤال اینجاست که چگونه باید استراتژی محتوا را تدوین و طراحی کنیم؟

پاسخ به این سؤال روشن است. قبل از هر چیزی لازم است تا اهداف خود را مشخص کنید. اگر قصد دارید برای وب­سایت یا فروشگاه اینترنتی خود تولید محتوا کنید، استراتژی شما متفاوت از استراتژی تولید محتوا برای شبکه‌های اجتماعی خواهد بود. یکی از مهم‌ترین نکات این است که شما باید با توجه به شرایط خود، برند، کسب­‌و­کار و سایر موارد تأثیرگذار، یک استراتژی کاملاً شخصی و سفارشی طراحی کنید. در نظر داشته باشید که هدف اصلی از طراحی استراتژی محتوا، پاسخ به دو سؤال زیر است:

• چه‌کارهایی در چه زمانی باید انجام شود؟
• هریک از وظایف برای آنکه بهترین نتایج را به همراه داشته باشند، باید به چه شکل و توسط چه کسی انجام شود؟

تحلیل محتوا چیست؟ می توانید با یک کلیک پاسخ رامشاهده کنید.

طراحی استراتژی محتوا برای وب

در قدم اول لازم است تا در خصوص طراحی استراتژی محتوا برای وب صحبت کنیم. امروزه بسیاری از کسب‌و ­کارها، فعالیت خود را به حوزه وب و اینترنت گسترش داده و از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند. اما چه چیزی مابین صدها فروشگاه اینترنتی که در یک زمینه خاص مثلاً فروش لوازم جانبی موبایل فعالیت می­ کنند، تفاوت ایجاد می‌کند؟

سئو وب­سایت مهم‌ترین عاملی است که موجب رشد و یا عدم رشد برخی از کسب‌ و کارها در فضای وب می­شود. بنابراین برای پیشی گرفتن از رقبایتان، نیاز به یک استراتژی بهینه‌ شده منطبق بر سئو با اهداف و بودجه مالی خودتان دارید. یکی از مهمترین ترفندهای سئو 2021، طراحی استراتژی محتوا، برای تمام رسانه‌هایی است که در آنها حضور فعال دارید.

برای طراحی یک استراتژی محتوای خوب، مراحل متعددی پیش روی شما است. در ادامه هریکی از این مراحل مفصلاً شرح داده‌شده است. مهم‌‌ترین مواردی که باید به آن توجه داشته باشید، عبارت‌اند از:

• هدف‌گذاری
• آنالیز وضعیت فعلی کسب و کار
• پرسونال برندینگ
• شناخت مشتریان و مخاطب (پرسونا)
• تحلیل رقبا
• تحقیق کلمه کلیدی
• راهنمای نوشتن محتوا
• تقویم محتوایی
• بازاریابی محتوا و غیره

هدف­‌گذاری اولین قدم برای تعیین استراتژی محتوا

هدف‌گذاری اولین موردی است که برای طراحی استراتژی محتوا باید به آن توجه کنید. قبل از هر چیزی باید اهداف خود را مشخص کنید. باید بدانید که هدف شما از انجام این کار چیست و دقیقاً چه می­‌خواهید؟ در مرحله هدف­ گذاری باید اهداف کوتاه ­مدت، میان ­مدت و بلند­ مدت خود را مشخص کنید.

اگر به‌ تازگی کسب ­و ­کار خود را راه‌اندازی کرده‌اید و یا به‌ تازگی به فکر طراحی استراتژی محتوا افتاده ­اید، باید مشخص کنید که در بازه‌های زمانی مختلف چه انتظاراتی دارید؟

• آیا قصد فروش محصولات بیشتری دارید؟
• آیا قصد معرفی محصولات خود را دارید؟
• آیا قصد معرفی برند یا افزایش آگاهی از برندتان را دارید؟

با توجه به نوع فعالیت، اهداف شما نیز متفاوت خواهد بود. بنابراین باید در اولین قدم مفصلاً به اهداف خود فکر کرده و آن­ها را یادداشت کنید.

آنالیز وضعیت فعلی

بعد از هدف­ گذاری برای وب­سایت، باید وضعیت فعلی خود را بررسی و آنالیز کنید. اگر از قبل یک وب­سایت دارید باید نگاهی به تاریخچه فعالیت‌های آن داشته باشید. چند محتوا تولید کرده‌اید؟ کیفیت محتواها و وضعیت سئو وب­سایت شما چگونه است؟ آنالیز وضعیت فعلی به شما کمک می­کند تا بتوانید برنامه‌ریزی روشن‌­تری داشته و کارهایی که باید انجام شوند را اولویت‌‌بندی کنید. با صرف کمی زمان می­توانید مروری بر اقداماتی که تاکنون انجام داده ­اید داشته و از انجام کارهای تکراری، خودداری کنید.

پرسونال برندینگ

یکی دیگر از مواردی که هنگام استراتژی بازاریابی محتوا باید موردتوجه قرار ­گیرد، پرسونال برندینگ است. سعی کنید یک استراتژی برند برای خود طراحی کنید. برند شخصی شما باید بتواند به‌خوبی محصولات و حوزه فعالیت شما را معرفی کند.

شناخت مشتریان و مخاطب

قدم بعدی برای طراحی و تدوین یک استراتژی محتوا، شناخت مشتریان و مخاطبین است. باید بتوانید مخاطبان خود، علایق، سلیقه ­ها و نیازهای آن­ها را شناسایی کنید. برای این کار ابزار­های مختلفی وجود دارد. برای مثال گوگل آنالیتیکس یکی از بهترین ابزارها برای شناخت و تحلیل مخاطبان است.

بنابراین با شناخت دقیق مخاطبان، گروه سنی و حتی جنسیت آن­ها می­توانید در تولید محتوا موفق ­تر عمل کنید.

به عنوان مثال نیاز مشتریان شما درزمینهٔ فروش لوازم جانبی موبایل، با نیاز مخاطبان یک مجله اینترنتی متفاوت است. در حالت اول مخاطبان به دنبال خرید محصولات فیزیکی هستند و قطعاً به‌روز بودن، کیفیت بالا و قیمت مناسب برای آن­ها اهمیت زیادی دارد. اما مخاطبان یک مجله اینترنتی به دنبال سرگرمی و یادگیری چیزهای جدید هستند.

تحلیل رقبا

در هر زمینه‌­ای که فعالیت می­‌کنید، می‌دانید که ده‌­ها رقیب شما نیز با برنامه و استراتژی قوی در حال فعالیت هستند؛ بنابراین باید از رقبای خود سبقت بگیرید. برای پیشی گرفتن از رقبا باید مدل بازاریابی آن­ها را تحلیل کنید. باید بدانید که رقبای شما به چه مواردی بیشتر اهمیت می­دهند؟ در چه زمینه‌­های دیگری فعالیت دارند؟ برای تحلیل رقبا ابزارهای زیادی در اختیار شما قرار دارد. برای مثال ابزار Alexa یکی از بهترین این ابزارها است.

همچنین یکی دیگر از بهترین روش‌هایی که با استفاده از آن می‌توان به اطلاعات خوبی در خصوص رقبا دست‌ یافت، برگزاری نظرسنجی ­است. اگر در اینستاگرام یا وب سایت فعالیت دارید، می‌توانید با برگزاری یک نظرسنجی، نظر مخاطبان را در خصوص فعالیت خود جویا شوید. مشتریان و مخاطبان بهترین منتقدین و مشوقین شما خواهند بود.

تحقیق کلمه کلیدی

تحقیق کلمات کلیدی یکی دیگر از مهم‌ترین مراحلی است که در تدوین استراتژی محتوا باید به آن توجه کنید. کلمات کلیدی پلی هستند که مخاطبان را به محتوای شما پیوند می دهند؛ بنابراین باید زمان زیادی را به تحقیق کلمات کلیدی و پیدا کردن کلید واژه­‌هایی که کاربران از آن­ها استفاده می‌کنند، اختصاص دهید. هرچه تحقیقات شما درزمینهٔ یافتن کلمات کلیدی بهتر بوده باشد، شانس بیشتری برای جلب نظر مخاطبان خواهید داشت.

باید بدانید که کاربران برای رفع نیازهای خود، دقیقاً چه کلیدواژه­‌هایی را جستجو می­کنند. همچنین بایستی کلیدواژه­‌هایی که رقبای شما از آن استفاده می­کنند را نیز پیدا و از آن­ها استفاده کنید. ابزارهای مختلفی برای تحقیق کلمات کلیدی وجود دارد.

برای مثال:

• Ahrefs
• Alexa
• SEMrush
• Keyword Planner
• و غیره.

متأسفانه دسترسی به برخی از این ابزارها در ایران به دلیل تحریم و نیاز به پرداخت ارز، به طور مستقیم امکان­ پذیر نیست. اما به هر ترتیب می­ توانید با صرف کمی زمان و استفاده از اکانت‌های اشتراکی، بهترین کلید واژه­ های مرتبط با محتوای خود را پیدا کنید.

تولید محتوا

بعد از این‌که تحقیق کلمات کلیدی، نوبت به تولید محتوا رسیده است. در این مرحله بایستی یک برنامه ­ریزی مشخص برای پیشبرد اهداف خود در نظر بگیرید. باید از قبل مشخص کنید که محتواهای شما قرار است از چه اصولی پیروی کنند؟ لحن محتوای شما چیست؟

به یاد داشته باشید که گفتیم محتوا پادشاه است؛ محتوا مهم‌ترین چیزی است که کاربران با آن ارتباط برقرار می­ کنند. بنابراین باید زمان و انرژی زیادی صرف تولید محتوا کنید. لازم است مشخص کنید که کدام‌ یکی از انواع محتوا برای شما مناسب ­تر است؟

تولید محتوای متنی، تصویری، ویدیویی یا صوتی؟ بعد از مشخص کردن نوع محتوا، زمان تولید محتوا فرا می‌رسد. برای این کار بایستی ضمن تسلط کامل به اصول نگارشی، تسلط به ادبیات و دستور زبان فارسی؛ مهارت­ های دیگری نیز داشته باشید.

فرض کنید شما قصد تولید محتوای متنی برای محصولات خود (لوازم جانبی موبایل) دارید. علاوه بر تسلط بر اصول نگارشی، بایستی اطلاعات دقیق و کاملی از موضوع داشته باشید. اگر قرار است در خصوص هولدر موبایل صحبت کنید، باید بتوانید نیاز کاربران را شناسایی کرده و متن خود را بر اساس آن تدوین کنید. همچنین باید در متن به همه اطلاعات لازم در خصوص محصول بپردازید.

باید سعی کنید حتی برای سؤالات احتمالی کاربران نیز پاسخی در نظر بگیرید. هرچه محتوای شما جامع و کامل‌تر باشد، توسط کاربران و ربات­‌های موتورهای جستجو با اقبال بیشتری روبه­ رو خواهد بود.

تولید محتوای متنی پیش­نیازهای دیگری نیز دارد. شما می­توانید یک محتوا را برای چند کلمه کلیدی بهینه کنید. فقط باید توجه داشته باشید که کلمات کلیدی شما، باید چگالی مناسبی در متن داشته باشند. استفاده کم و یا استفاده بیش‌ازاندازه از کلمات کلیدی، تأثیری منفی بر محتوای شما خواهد داشت.

تقویم محتوایی

مرحله بعدی طراحی استراتژی، تعیین تقویم محتوایی است. به‌طورکلی هیچ محدودیتی برای تعداد محتوای منتشرشده برای وبسایت ­ها وجود ندارد. آنچه بیش ­از هر چیزی اهمیت دارد، تعیین تقویم محتوا است. تقویم محتوایی یعنی این‌که مشخص کنید چه محتوایی در چه تاریخی منتشر شود؟

برای مثال شما می­توانید در تقویم محتوایی خود تعیین کنید که هر هفته روز دوشنبه 2 محتوا در وب­سایت شما منتشر شود. این کار علاوه بر این‌که به کار شما نظم ویژه­ای بخشیده و مدیریت محتوا را ساده­ تر می­ کند، مزیت ­های دیگری نیز دارد.

وقتی شما در یک بازه زمانی مشخص محتواهای خود را منتشر می­ کنید، فرایند ایندکس شدن محتوای شما نیز با سرعت بیشتری انجام می­شود. به این صورت که ربات­ های موتورهای جستجو پس از مدتی به‌صورت منظم و در بازه­های زمانی مشخص به سایت شما سر می ­زنند.

اشتراک‌گذاری محتوا

انتخاب بهترین رسانه برای انتشار محتوا، بدون شک یکی از مهم‌ترین مراحل تدوین و طراحی استراتژی محتوا است. بعد از این‌که محتوای وب­سایت خود را تولید و منتشر کردید، باید مطمئن شوید که این محتوا به دست مخاطبانتان خواهد رسید.

این آخرین مورد از چک‌ لیست بازاریابی محتوا است که باید در نظر داشته باشید. برای مثال اشتراک ­گذاری محتوا در شبکه­‌های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ، انتشار در سایت­ های مشابه و غیره چند مورد از آن­ها است.

برای تاثیرگذاری بیشتر و بهتر روی مخاطب، از اهمیت ویدیو مارکتینگ برای بازاریابی غافل شوید. به عنوان مثال می­توانید یک ویدیو کوتاه و مختصر ازآنچه در محتوا به آن پرداخته ­اید، آماده کرده و با مخاطبان خود به اشتراک بگذارید. امروزه با توجه به رشد شبکه­ های مجازی و تکنولوژی، محتوای ویدیویی اهمیت بیشتری پیدا کرده است؛ سعی کنید در برنامه خود از انواع روش‌های تولید محتوا استفاده کنید.

استراتژی محتوا در اینستاگرام

همان­طور که پیش­تر نیز اشاره کردیم، طراحی استراتژی محتوا کاملاً به شرایط شما بستگی دارد. با توجه به نوع کسب­ و ­کارتان می­ توانید استراتژی مناسب خود را طراحی کنید. استراتژی محتوا در اینستاگرام، تفاوت ­های زیادی با استراتژی محتوا برای وب ندارد. اگر شما در اینستاگرام فعالیت می ­کنید برای تعیین یک استراتژی بایستی تمامی مراحلی که در قسمت­ های قبل گفته شد را در نظر بگیرید.

تفاوت تولید محتوا در اینستاگرام و وب، نوع محتوا است. قطعاً با توجه به مخاطبان شبکه ­های مجازی، محتواهای تصویری و ویدیویی کارایی بیشتری خواهند داشت. اما صرف نظر از نوع محتوا، در اینستاگرام نیز باید اهداف خود را مشخص کرده و با تحلیل رقبا و شناخت مخاطب و نیازهایشان، محتوایی منحصر­به­ فرد تولید کنید.

بررسی نمونه‌ها

برای این‌ که درک بهتری از استراتژی محتوا داشته باشید، در اینجا با یک مثال ساده سعی داریم تا یک نمونه ساده و ابتدایی از استراتژی محتوا برای شما ارائه کنیم. همانند مثال ­های قبلی فرض کنید که من قصد راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی لوازم جانبی موبایل دارم. در ساده­ ترین حالت ممکن، استراتژی محتوایی من به‌ صورت زیر خواهد بود.

تعیین اهداف

هدف من از راه ­اندازی فروشگاه اینترنتی این است که پرفروش‌ترین و محبوب ­ترین لوازم جانبی موبایل را در فروشگاه خود اضافه کنم. هدف میان­ مدت، فروش لوازم جانبی و قطعات موبایل است. همچنین من قصد دارم در بلند مدت برند شخصی خود را گسترش داده و میزان فروش محصولاتم را ده برابر کنم.

آنالیز وضعیت موجود

در حال حاضر هیچ اقدام خاصی برای شروع و توسعه کسب ­و­کار خود انجام نداده و ایجاد فروشگاه اینترنتی فعلاً در حد یک ایده است. البته من یک فروشگاه حضوری لوازم جانبی موبایل در یک پاساژ دارم؛ بنابراین ضمن تأمین بودن قطعات و لوازم، اطلاعات بسیار مفیدی در خصوص محصولات دارم. به همین دلیل می‌توان گفت که دست‌کم یک‌قدم از دیگران جلوتر هستم.

پرسونال برندینگ

دوست دارم که مخاطبان من، فروشگاه مرا با یک نام به­خصوص به­یاد بیاورند. برند شخصی خود را ایجاد و برای آن یک لوگو طراحی می­کنم. مخاطبان پس از مدتی با دیدن نام برند و یا لوگو فروشگاه من، به‌خوبی نام فروشگاه مرا در ذهن تداعی خواهند کرد.

شناخت مخاطبین

با یک تحلیل ساده متوجه شده­ام که بیشتر مخاطبان من افرادی با رده سنی 14-30 هستند. افراد جوان­تر استفاده بیشتری از تلفن­ های هوشمند داشته و بیشتر به دنبال خرید لوازم جانبی و قطعات موبایل هستند. بنابراین باید به­روز بودن محصولات، تنوع و زیبایی را در دستور کار خود قرار دهم.

تحلیل رقبا – تحقیق کلمات کلیدی

در حال حاضر بزرگ­ترین و مهم‌ترین رقیب من فروشگاه اینترنتی دیجی­ کالا است. همچنین وب­سایت­های دیگری نیز وجود دارد که به­صورت تخصصی درزمینهٔ فروش لوازم جانبی موبایل فعالیت دارند. در این مرحله با صرف کمی زمان و جستجو باید حداقل 5 محصول (کلمه کلیدی) برتر و مشترک در سایت ­های رقیب را پیداکرده و برای آن­ها محتوا تولید کنم. همچنین ابزارهای دیگری نیز برای تحقیق کلمه کلیدی وجود دارد.

تولید محتوا – بازاریابی محتوا

بعد از تولید محتوا باید در شبکه ­های اجتماعی پرطرفدار صفحه ­ای با نام برند خود ایجاد کرده و ارتباط مؤثری میان کاربران این شبکه­ ها و کاربران وب­سایت خود ایجاد کنم. نباید تنها محدود به یک شبکه اجتماعی و یا وب­سایت بود. هریکی از این فضاها قطعاً مزایایی به همراه خواهند داشت.

چرا برای تولید و توزیع محتوا، استراتژی داشته باشیم؟

بعد از تمامی توضیحاتی که ارائه شد، شاید هنوز برای برخی از افراد سؤال باشد که چرا باید استراتژی محتوا داشته باشیم؟ در پاسخ به این پرسش و با یک مثال ساده باید اشاره‌ کنیم که اگر محتوا به یک درخت تشبیه شود، استراتژی محتوا قطعاً ریشه درخت شما است.

هرچه این ریشه قوی‌تر باشد، درخت شما شاخ­و­برگ بیشتری داشته و ثمر بیشتری خواهد داد. از طرف دیگر اگر درخت شما از ریشه دارای مشکل باشد، خیلی زود سرزندگی خود را از دست می ­دهد. هرچند که ممکن است در ظاهر همه ­چیز آرام به نظر برسد.

وقتی شما با یک برنامه­ریزی مشخص حرکت کنید، می­دانید که چه وظایفی انجام‌شده و چه وظایفی باید انجام شوند. در این شرایط شما به‌عنوان مدیر محتوا، دید و کنترل کافی بر وضعیت کسب­ و­کار خود داشته درنتیجه آرامش بیشتری نیز خواهید داشت.

محتوای کاربردی، مهم‌ترین نکته در طراحی استراتژی محتوا

در نظر داشته باشید که روزانه میلیون­ ها نفر در اینترنت برای هزاران موضوع متفاوت جستجو می­کنند. در این میان مخاطبان و کاربرانی نیز وجود دارند که فرصت کافی برای مطالعه تمامی نتایج موجود را ندارند. هرچه محتوای شما جامع و شفاف­تر باشد، احتمال این­که بتوانید نظر این دسته از مخاطبان را جذب کنید، بیشتر خواهد بود.

علاوه بر این کاربران سرگردانی نیز وجود دارند که حتی نمی­دانند به دنبال چه چیزی هستند. محتوای خوب این فرصت را برای شما به ارمغان می ­آورد که این کاربران را به مخاطبان و مشتریان دائمی خود تبدیل کنید. اگر محتوای شما به اندازی کافی مفید باشد، می­توانید یک مسیر حرکتی مؤثر به وب­سایت خود ایجاد کنید که مخاطب را برای رفع نیازهایش به سمت وب­سایت خود جذب کنید.

اهمیت محتواهای قدیمی را فراموش نکنید

فراموش نکنید که محتواهای قبلی وب­سایت شما نقش مؤثری بر بهبود وضعیت شما خواهند داشت. می­توانید از طریق ایمیل، وبینار، بنر و یا لینک، ارتباط میان محتواهای قدیمی و محتواهای جدید خود را برقرار کنید.

سخن آخر

داشتن استراتژی مسیر شما را از ابتدا تا رسیدن به هدف روشن کرده و شما در هر مرحله­ای می­دانید که کجا هستید. چه‌کارهایی کرده و چه‌کارهایی باید انجام دهید. در کنار آن شما باید استراتژی سئو و استراتژی بازاریابی محتوا نیز داشته باشید. در آخر لازم است تا اشاره­ای به تکنیک­های دیگری نیز در این خصوص داشته باشیم.

برای مثال:

• به‌روز نگه‌داشتن محتوا
• اشتراک‌گذاری محتوا
• تنوع در محتوا
• محتوای کاربردی
• محتوای آموزشی
• و غیره.

قطعاً اگر شما قصد دارید تا با ایجاد یک استراتژی محتوا قدم محکم­تری به‌سوی موفقیت بردارید، می­بایست تمامی آموزش­های این راهنما را به‌دقت به‌کارگیرید. از این‌که تا پایان این متن با ما همراه بودید، از شما سپاس‌گزاریم. امیدواریم که مطالعه این مطلب برای شما مفید بوده باشد.

سؤالات متداول