بیزینس پلن (طرح کسب و کار) چیست؟ 7 گام نوشتن بیزینس پلن

قصد راه اندازی یک کسب و کار جدید راه دارید؟ کار آفرین هستید و چندین سال است که بیزنس خود را اداره می کنید؟ برای اجرایی کردن ایده کسب و کار خود به دنبال سرمایه گذار می گردید؟ طراحی بیزینس پلن (برنامه بازاریابی) جزو اولین گام هایی است که در هر یک از این مسیرها باید انجام دهید. 

هر کسب و کاری چه در حوزه آنلاین و چه در حوزه آفلاین، به طراحی بیزینس پلن یا طرح کسب و کار نیاز دارد. چه برای جذب سرمایه‌گذار و چه برای ارائه برندتان، شما باید یک برنامه تجاری خوب و مکتوب داشته باشید، اما چگونه می‌توان چنین برنامه‌ای را نوشت؟

به طور کلی توصیه می کنیم که بیزینس پلن شما از این ویژگی ها برخوردار باشد:

• خلاصه اجرایی: عکس از شغل شما
• توضیحات شرکت: شما چه شرکتی هستید، در چه زمینه‌ای فعالیت می‌کنید و چه کارهایی انجام می‌دهید؟
• تجزیه و تحلیل بازار: وضعیت بازار، تحلیل رقبا و بررسی تاکتیتک و اوضاع شرایط و رقبا
• سازمان و مدیریت: ساختار مدیریتی به چه شکل است؟
• خدمات و یا محصولات: چه محصولات یا خدماتی را به مشتریان خود ارائه می‌دهید؟
• بازاریابی و فروش: برای فروش خود چه برنامه بازاریابی دارید و چگونه این استراتژی را وارد بازار می‌کنید؟
• بودجه موردنیاز: بودجه‌ لازم برای 3 الی 5 سال آینده‌تان چقدر است؟
• پیش‌بینی مالی: ارائه ترازها و تجزیه‌وتحلیل‌های مالی
• ضمیمه: یک بخش اضافی برای گذاشتن مجوزها و گواهینامه‌ها

با تمام این تفاسیر، شروع نوشتن یک برنامه تجاری، ساده نخواهد بود و پیچیدگی‌های خاص خود را به دنبال دارد. در ادامه 7 راهکار عملی و دقیق برای نوشتن بیزینس پلن را برایتان آورده‌ایم.

برای دانلود (PDF) کلیک کنید

طراحی بیزینس پلن خود را با تحقیقات بازار آغاز کنید

ویلیام پیرراگلی، یکی از مدیران ارشد فعلی مدیریت اقتصادی توصیه می‌کند که 2 برابر زمان خود را صرف تحقیق و پژوهش درباره بازار و البته تخصص خود قرار دهید. 

شما باید شناخت دقیقی از نیاز بازار، مخاطب، قابلیت‌ها و هم‌چنین نقاط قوت و ضعف محصول خود داشته باشید تا با تهیه یک طرح کسب و کار عالی، بهترین محصول را به بهترین مخاطب ارائه دهید. 

“برای طراحی یک بیزینس پلن خوب باید بازار، محصول، مخاطب، رقبا و میزان رقابت را از نزدیک لمس کنید”

در واقع در مرحله پژوهش وظیفه شما این است که بازار را بررسی کنید، بدانید که دقیقاً در حال انجام چه کاری هستید و چه ویژگی‌هایی دارید تا در نهایت با طراحی بیزینس پلنی متناسب با فضای کاریتان، بازدهی خوبی به دست آورید.در کنار شناخت محصول و بازار فروش، شناخت مخاطبان و نیازمندی هایشان و شناخت پرسونای مشتری، می تواند به درک بهتر و احاطه شما به مسیری که باید طی کنید، کمک شایانی کند.

هدف تجارت را در بیزینس پلن خود تعیین کنید

چرا این تجارت را پیش گرفته اید؟ این محصول یا خدمات را برای چه عرضه می کنید؟ هدف نهایی شما از این کار چیست؟ در نهایت می خواهید که به چه هدفی دست یابید؟ 

یک طرح تجاری، همان طور که توسط کارآفرین تعریف شده در واقع “سندی کتبی است که ماهیت تجارت، استراتژی فروش، بازاریابی و پیشینه مالی را توصیف کرده و حاوی یک بیانیه سود و زیان پیش بینی شده است.” 

با تمام این تفاسیر و توضیحات، برنامه و کسب وکار شما می تواند چندین هدف مختلف، آن هم در سطوحی گوناگون داشته باشد.

به طور کلی تعیین هدف به شما کمک می کند که از ایجاد موانعی بر سر راه پیشگیری نمایید. باید مشخص باشد بودجه ای که از سرمایه گذار دریافت می کنید در چه راهی و برای چه هدفی خرج خواهید کرد؟ سرمایه گذار باید آسوده خاطر باشد که پول خود را در جای مطمئنی سرمایه گذاری می کند، چراکه اگر شک و تردیدی داشته باشد دیگر سرمایه گذاری برای او مفهومی نخواهد داشت.

پروفایل شرکت خود را ایجاد کنید

پروفایل یا همان مشخصات شرکت که در سایت شرکت و اغلب داخل بخش “درباره ما” قرار می گیرد باید شامل تاریخچه شرکت، محصول و یا خدماتی که شرکت ارائه می دهد و همین طور ویژگی ها و تفاوت های آن با سایر شرکت های رقیب باشد. این کار نه تنها یک بخش اساسی از بیزینس پلن شما را تشکیل می دهد، بلکه یکی از اولین و اساسی ترین بخش های این طرح مکتوب است.

تمام جوانب کسب‌وکار خود را بررسی کرده و در بیزینس پلن بیاورید

سرمایه گذاران می خواهند مطمئن شوند که شما چیزی را از قلم نمی اندازید و کار خود را بی اساس و پایه شروع نمی کنید، چراکه آن ها باید از مورداطمینان بودن کار و درآمدزایی شما آسوده خاطر باشند. در غیر این صورت اگر احساس کنند که ابعاد و جوانب زیادی را در نظر نگرفتید شما را غیر حرفه ای قلمداد کرده و روی کسب وکارتان سرمایه گذاری نخواهند کرد.

یک برنامه بازاریابی استراتژیک در شرکت خود داشته باشید

یک بیزینس پلن یا همان برنامه تجاری عالی باید شامل یک برنامه ریزی استراتژیک و تهاجمی باشد. برای طرح ریزی یک برنامه بازاریابی صحیح، نیاز دارید که با استراتژی های دیجیتال مارکتینگ، در دنیای آنلاین آشنا باشید. به صورت کلی برای دستیابی به پلن بازاریابی باید موارد زیر را رعایت کنید:

• معرفی محصولات جدید
• گسترش و یا بازاریابی مجدد از محصولات موجود و قبلی
• ورود به حوزه‌های کاری جدید
• افزایش فروش در یک محصول خاص، بازار یا محدوده قیمت
• رقابت فروش یک محصول با محصول دیگر
• عقد قراردادهای طولانی‌مدت با مشتری‌های مطلوب
• افزایش قیمت‌ها بدون کاهش آمار فروش
• پالایش یک محصول
• داشتن یک برنامه استراتژی بازاریابی محتوا
• افزایش تولید و تحویل محصول

لازم به ذکر است که هر هدف بازاریابی باید شامل زیرمجموعه هایی از هدف های کوچک تر هم باشد. 

در بخش بازاریابی و در رابطه با وظایف بازاریابی برای سال آینده شما بر روی محتواهایی با پاسخ به “چه” و “چرا”در تلاش هستید. در بخش پیاده سازی بر روی قسمت های عملی و اجرایی آن متمرکز می شوید. این یعنی مشخص می شود که یک هدف را “چه کسی”، “چه موقع” و “در کجا” انجام دهد. دستیابی به هدف بازاریابی به طور مشخص دارای هزینه هایی هم خواهد بود. باید این را بدانید که بدون هزینه کردن نمی توانید به برنامه بازاریابی خود دست یابید.

هدف بازاریابی خود را مطابق با مخاطب خود سازگار کنید

مشتریان و خوانندگان بیزینس پلن و طرح های کسب وکار شما می توانند افراد مختلفی از انواع مشاغل و اصناف باشند، اما مسئله مهم اینجاست که این افراد محدود هستند. بنابراین شما می توانید برای مخاطبان خود بیزینس پلن های شخصی سازی شده و مختلفی را ارائه دهید. 

با این کار مخاطب و مشتری شما خوشحال شده و اعتماد بیشتری به شما پیدا خواهد کرد، چون به وضوح شاهد آن است که مدل کسب وکار و همین طور سیستم فکری او را درک کرده اید و با شرایط آن هم کاملاً آشنا هستید. در نتیجه با کسب اعتماد مشتری می توانید از رقبای خود پیشی بگیرید. همچنین برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد روش های جذب مشتری، توصیه می کنم مقاله جذب مشتری از دایان افیلیت را بخوانید تا با راهکارهای بیشتری آشنا شوید.

توضیح دهید که چرا و چگونه به کسب‌وکار خود اهمیت می‌دهید

وقتی شما طراحی بیزینس پلن و برنامه خود را با یک سرمایه گذار، مشتری و یا حتی با یکی از اعضای تیم در میان می گذارید باید نشان دهید که بسیار پر شور و نشاط و البته جدی هستید.

شما می توانید در مورد اشتباهاتی که در گذشته مرتکب  شده اید و تجربیاتی نیز از آن ها کسب کرده اید هم صحبت کنید. مشکلاتی که قرار است رفع نمایید، لیست کنید و ویژگی ها خود را بنویسید و آن ها را بسنجید.

نتیجه گیری 

آنچه خواندید، خلاصه ای مفید از 7گام اساسی در «طراحی بیزینس پلن» بود. به طور خلاصه یک طرح کسب و کار خوب، با تحقیق و پژوهش آغاز می شود و درنهایت با ارائه تصویری مناسب از بیزینس، پایان می یابد. مراحلی میانی نیز شامل: تعیین اهداف، تعیین پروفایل، بررسی جوانب مختلف کسب و کار، تهیه یک برنامه بازاریابی استراتژیک و تطبیق اهداف بیزینس با مخاطبین هستند که هر یک از اهمیت ویژه ای برخودارند و بسته به نوع کسب و کار این درجه اهمیت می تواند تغییر کند.

سوالات متداول